Πολλοί σπουδαίοι προσπάθησαν…
Γι αυτό εδώ μέσα από όσους έζησαν και ζουν ανάμεσα μας, θα προσπαθήσουμε να βρούμε κάποιες λέξεις για τη λύση του σταυρόλεξου «άνθρωπος». Το σταυρόλεξο αυτό προσπάθησαν και προσπαθούν να το λύσουν φιλόσοφοι, τεχνοκράτες, ποιητές, λογοτέχνες, γιατροί και πλείστοι και άλλοι επιστήμονες. Αλλά πάντα είναι ελλιπές και προς λύσην.
Άραγε ο κυνικός φιλόσοφος Διογένης ποιον άνθρωπο ζητούσε με το φανάρι μέσα στο φως της ημέρας;
Μήπως κάποιον ωραίο καλοντυμένο και πρόθυμο; Μα σίγουρα τη στιγμή εκείνη υπήρχαν γύρω του πολλοί τέτοιοι. Όπως υπάρχουν και γύρω από εμάς και μάλιστα τους βλέπουμε συχνά στην τηλεόραση, στη Βουλή, στα πανεπιστήμια, στα δικαστήρια, στην αγορά και σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής.
Είναι όμως αυτό που βλέπουμε, ή είναι αυτό που αποδεικνύουν με με τις πράξεις τους;
Γιατί έψαχνε για άνθρωπο αφού γύρω του και στο περιβάλλον του υπήρχαν άνθρωποι που προσπαθούσαν να διδάξουν ανθρωπιά και καλούς τρόπους στους άλλους; Μάλλον διαισθανόταν ότι αυτοί δίδασκαν στους άλλους ανθρωπιά χωρίς να έχουν ανακαλύψει μέσα τους τον άνθρωπο.
Μήπως δεν το διαπιστώνουμε και εμείς συχνά στις μέρες μας, με τόσα αλλόκοτα και αντιφατικά που συμβαίνουν κάθε μέρα γύρω μας; Μήπως έψαχνε κάποιον λογικό και συγκροτημένο άνθρωπο; Λογικά μέσα στο πλήθος θα υπήρχαν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι.
Δεν τους έβλεπε ο Διογένης; ή δεν αποδεικνυόταν αυτό από το αποτέλεσμα των πράξεών τους. Πόσοι άνθρωποι στην εποχή μας φαίνονται έτσι και κάποια στιγμή μας αφήνουν με το στόμα ανοιχτό με τις πράξεις τους. Στο διάβα των αιώνων έχουν διατυπωθεί από χείλη διαπρεπών ανθρώπων πολλές απόψεις για τον άνθρωπο.
Όπως ότι ο άνθρωπος είναι οι επιλογές του και το σύνολο των πράξεών του. Ότι είναι ανθεκτικότερος από την πέτρα το σίδηρο και το ατσάλι. Ότι παρότι γνωρίζει το καλό και το κακό που αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα αυτός συχνά κάνει το κακό αποδεικνύοντας την ηθική του κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα.
Ότι είναι απόλυτα ελεύθερος και συνεπώς απολύτως υπεύθυνος για τις πράξεις του. Παρότι πλάστηκε άνθρωπος με ανώτερο προορισμό, αυτός κατάντησε πραμάτεια. Ότι παρότι είναι στη φύση του ανθρώπου να σκέφτεται λογικά αυτός πολύ συχνά ενεργεί παράλογα.
Ότι ο άνθρωπος πολλές φορές είναι χειρότερος από το θεριό όπως αποδεικνύεται συνήθως από τη συμπεριφορά τους για το συμφέρον και κατά την περίοδο πολέμου. Ότι ο άνθρωπος είναι η δόξα και η ντροπή του σύμπαντος.
Όλα τα ανωτέρω και πολλά άλλα αποδεικνύουν γιατί ο Διογένης έψαχνε για «άνθρωπος» και γιατί το σταυρόλεξο δύσκολα θα λυθεί.
Προσωπικά πιστεύω ότι μόνο εμείς γνωρίζουμε ποιοι είμαστε. Αρκεί να έχουμε υπόψη μας τον στίχο το Ν’ ψαλμού της Εκκλησίας που λέει: «Ότι την ανομίαν μου εγώ γινώσκω και η αμαρτία μου ενώπιον μου εστί δια παντός.» Δηλαδή εγώ γνωρίζω τις ανομίες μου και τα πεπραγμένα μου και ότι οι αμαρτίες μου είναι πάντα μπροστά μου και με ελέγχουν. Γι αυτό όσο και να σας εντυπωσιάσει κάποιος και όσο καλός και αν φαίνεται, μη δείχνετε εμπιστοσύνη, γιατί για όλους μας ισχύει ο παραπάνω στίχος του Ν’ Ψαλμού, που μας βοηθάει να βρούμε τον «άνθρωπο».
Η ερώτηση: «Πες μου, στο Άουσβιτς, πού ήταν ο Θεός;»
Και η απάντηση: «Πού ήταν ο άνθρωπος;»
William Styron, 1925-2006 , Αμερικανός συγγραφέας
Σύνταξη: Παναγιώτης Αβραμόπουλος
Επιμέλεια: Χαρά Παναγιωτακοπούλου
Follow & Like: Nancy’s Blog & @nancysblogspot