Η κα Καναβού στις 25/3, παρευρέθηκε ως καλεσμένη στην εκπομπή «Φως Στο Τούνελ» με την κα Αγγελική Νικολούλη ώστε να βοηθήσει ενεργά στην προσπάθεια επίλυσης μιας εκ των πιο πολύκροτων υποθέσεων στην Ελλάδα που δεν είναι άλλη από αυτή που σχετίζεται με τον θάνατο των 3 παιδιών της οικογένειας Δασκαλάκη – Πισπιρίγκου, στην Πάτρα.
Μέσα από αυτή την συνέντευξη θα εμβαθύνουμε στην συγκεκριμένη υπόθεση αλλά και στην ίδια την εγκληματολογία μέσα από την ματιά μιας εκκολαπτόμενης και πολλά υποσχόμενης εγκληματολόγου.
Θεωρείτε ότι στην υπόθεση της Πάτρας, με τον θάνατο των 3 παιδιών της οικογένειας Δασκαλάκη – Πισπιρίγκου, θα μπορούσαμε ως κοινωνία να προβλέψουμε και κατ’ επέκταση να αποτρέψουμε τον θάνατο της Τζωρτζίνας για τον οποίο κατηγορείται η μητέρα της ότι επέφερε, δηλητηριάζοντας το ίδιο της το παιδί;
«Σαφέστατα. Εάν υπήρχε καλύτερη αντιμετώπιση των συμβάντων και των σχετικών καταγγελιών κατά το διάστημα 2014-2022, θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί η τραγωδία με τους θανάτους των άτυχων αυτών παιδιών. Μέχρι και τον θάνατο του τελευταίου παιδιού, της εννιάχρονης Τζωρτζίνας, εάν είχε δοθεί η δέουσα προσοχή τόσο από τους ειδικούς όσο και από τον οικογενειακό αλλά και κοινωνικό περίγυρο, αυτή η υπόθεση θα μπορούσε να έχει πάρει νωρίτερα το δρόμο της δικαιοσύνης και να είχαμε γλιτώσει έστω το ένα παιδί. Κάτι τέτοιο ωστόσο δυστυχώς δεν συνέβη, υπήρξαν διαδοχικά λάθη και παραλείψεις.»
Ποια κίνητρα διακρίνετε στο έγκλημα που φέρεται να έχει διαπράξει η κα Πισπιρίγκου; Γιατί αυτή η μάνα να σκοτώσει το παιδί της;
«Το κίνητρο ακόμη δεν είναι σαφές και εξ’ όσων είμαι σε θέση να γνωρίζω, είναι κάτι που ερευνάται από τις αρμόδιες αρχές. Ωστόσο είναι ξεκάθαρη η σχέση εξάρτησης που είχε η κα Ρούλα Πισπιρίγκου με το κ. Μάνο Δασκαλάκη, και θεωρώ ότι το κίνητρο έχει άμεση σχέση με αυτό. Μπορεί να κρύβονται, όμως, πολλά περισσότερα πίσω από αυτό. Σε κάθε περίπτωση το κίνητρο για τη δολοφονία ενός παιδιού είναι κάτι που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από τον μέσο ανθρώπινο νου.»
Ως σπουδάστρια εγκληματολογίας, ποιά ήταν τα πρώτα σημάδια που ενδεχομένως να σας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για εγκληματική ενέργεια;
«Αρχικά, σύμπτωση που επαναλαμβάνεται, παύει να είναι σύμπτωση. Μνημονεύοντας και τα λόγια του παιδιάτρου Dr. Roy Meadow, «Ο ένας αιφνίδιος θάνατος ενός μικρού παιδιού είναι τραγωδία, ο δεύτερος είναι ύποπτος και ο τρίτος είναι έγκλημα, μέχρις αποδείξεως του εναντίου». Επιπρόσθετα, η γλώσσα του σώματος, εν αντιθέσει με τη γλώσσα του στόματος είναι πάντα αλάνθαστη. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχαν εξαρχής ενδείξεις της γλώσσας του σώματος και των δύο γονέων οι οποίες όπως λέμε λαϊκά, «χτυπούσαν καμπανάκια». Βεβαίως όλα αυτά είναι μόνο ενδείξεις και δεν αρκούν για να καταδικάσεις κάποιον. Ωστόσο, όλα τα σημάδια πρέπει να μπαίνουν στο μικροσκόπιο και να αξιολογούνται κατάλληλα.»
Ως καλεσμένη στην εκπομπή «Φως Στο Τούνελ» με την κα Αγγελική Νικολούλη σχολιάσατε πως «η αλήθεια βγαίνει πάντα στο φως». Εκτιμάτε ότι και στην υπόθεση του θανάτου των τριών μικρών κοριτσιών από την Πάτρα, θα λάμψει η αλήθεια;
«Φυσικά και βγαίνει πάντα στο φως, ωστόσο δεν αρκεί ούτε πρέπει να περιμένουμε να βγει από μόνη της. Η σύλληψη της μητέρας είναι μόνο η αρχή για το ξετύλιγμα ενός μακρού νήματος. Έχουμε να κάνουμε με μια εξαιρετικά περίπλοκη και απαιτητική υπόθεση την οποία οι αρχές οφείλουν να ερευνήσουν ενδελεχώς έως ότου αποδοθούν ευθύνες, μέχρι και στον τελευταίο άνθρωπο που μπορεί να παίζει κάποιο ρόλο σε αυτή την τραγωδία.»
Εξηγήστε μας πώς τεκμηριώνεται ένα έγκλημα από έναν εγκληματολόγο;
«Το έγκλημα, ως αντικείμενο έρευνας και μελέτης, καθορίζεται από το ποινικό δίκαιο και την εγκληματολογία. Καθένας από τους δύο κλάδους – νομικός και θεωρητικός – αντιμετωπίζει το έγκλημα από διαφορετική σκοπιά. Νομικά, σύμφωνα με το άρθρο 14 του ελληνικού ποινικού κώδικα, ορίζεται ότι «Έγκλημα, είναι πράξη άδικη και καταλογιστή στο δράστη, τιμωρούμενη από το νόμο». Στην θεωρητική εγκληματολογία, ένα γεγονός χαρακτηρίζεται ως εγκληματική πράξη σύμφωνα με ορισμένες κοινωνικές αρχές, προϋποθέσεις και κατευθύνσεις, -πολιτικές, ηθικές, οικονομικές κ.ά. – , συνθήκες δηλαδή που διαμορφώνονται σε κάθε χρονική περίοδο, με φυσικό επακόλουθο ένα τέτοιο γεγονός να αναδεικνύεται πάντοτε μέσα από το κοινωνικό αυτό πλαίσιο. Σύμφωνα με την εγκληματολογία, το έγκλημα είναι ένα κοινωνικό πραγματικό πρόβλημα της καθημερινής ζωής, ένα κοινωνικό γεγονός με συγκεκριμένες διαστάσεις που δεν ασχολείται με νομοθετικά πλαίσια.»
Τελικά, υπάρχει τέλειο έγκλημα;
«Προφανώς και δεν υπάρχει τέλειο έγκλημα, υπό την προϋπόθεση ότι οι αρμόδιες αρχές θα κάνουν όλες τις απαραίτητες διαδικασίες σωστά. Όταν ωστόσο έχουμε τραγικά λάθη και παραλείψεις εκ μέρους των ερευνητικών αρχών, τότε ναι, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, γίνεται μια υπόθεση να μείνει ανεξιχνίαστη. Και πάλι, όμως, στην περίπτωση αυτή δεν μιλάμε για το τέλειο έγκλημα από πλευράς του δράστη, αλλά για αμέλεια καθηκόντων από τους φορείς εκείνους που θα έπρεπε να μπορούμε να εμπιστευθούμε τυφλά. Ένας ικανός ερευνητής πάντα διαβάζει τα σημάδια που θα τον οδηγήσουν στη λύση, όσο ισχνά και αν είναι αυτά.»
Αν ένας φερόμενος ως δράστης δεν ομολογήσει ποτέ την ενοχή του, πώς μπορεί να αποδειχθεί ότι διέπραξε αυτό για το οποίο κατηγορείται και το δικαστήριο να είναι 100% βέβαιο για την ενοχή του ώστε να του αποδοθεί η ανάλογη ποινή;
«Η ομολογία δεν είναι απαραίτητη για την τελική καταδίκη ενός δράστη όταν τα στοιχεία υπάρχουν και είναι αδιάσειστα. Μάλιστα, η ομολογία του δράστη είναι το τελευταίο στη σειρά που προσπαθούν να αποσπάσουν οι διωκτικές αρχές, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα των ερευνών. Όπως είδαμε και στην παρούσα υπόθεση, παρότι ακόμα δεν έχει υπάρξει η ομολογία της κατηγορουμένης, ο ανακριτής και ο εισαγγελέας που έχουν κρίνει την υπόθεση, είδαν ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις, για αυτό και διέταξαν την προφυλάκισή της. Κατά τον ίδιο τρόπο και στο δικαστήριο μπορεί να καταδικαστεί ακόμα και αν η ίδια εμμένει στην αθωότητα της.»
Εγκληματίας μονάχα μπορεί να γίνει κάποιος κατά βούληση ή υπάρχει πιθανότητα να φέρει στο DNA του κάποια κακοποιητικά στοιχεία;
«Υπάρχουν βιολογικοί, κοινωνικοί και ψυχολογικοί παράγοντες προδιάθεσης που συνθέτουν την καταστροφική φύση ενός εγκληματία. Δεν μπορούμε να αποδώσουμε την εγκληματική τάση αποκλειστικά σε έναν παράγοντα. Οι γενετικές τάσεις δυστυχώς δεν μπορούν να προβλεφθούν, ωστόσο το κοινωνικό πλαίσιο και το αξιακό σύστημα φέρουν βαρύνοντα ρόλο στην έκφραση της βίας.»
Τι θα πρέπει να μας διδάξει η υπόθεση της Πάτρας και πώς μπορούν να αποφευχθούν παρόμοια ειδεχθή εγκλήματα;
«Η υπόθεση της Πάτρας επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά ότι οι αστοχίες, οι παραλείψεις και η επιδερμική αντιμετώπιση τριών θανάτων μικρών παιδιών στην ίδια οικογένεια, απέβησαν μοιραίες. Ας ελπίσουμε ότι η υπόθεση αυτή θα αποτελέσει το εφαλτήριο για να εξαλειφθούν οι παθογένειες του συστήματος, η απουσία των οποίων θα μπορούσε να είχε σώσει ζωές.»
Το Nancy’s Blog και εγώ προσωπικά σας ευχαριστούμε για αυτή την άκρως διαφωτιστική συνέντευξη. Ευχόμαστε να πετύχετε τα όνειρά σας αλλά και να αποδοθεί δικαιοσύνη στην υπόθεση των αδικοχαμένων παιδιών από την Πάτρα.
Συνέντευξη & Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Γκούτης