carnival

Πίσω από κάθε Καρναβάλι κρύβεται και μια ιστορία!

PenΟ Φεβρουάριος δεν κατέχει μόνο το «mood» του Αγίου Βαλεντίνου, αλλά και ένα mood αυθορμητισμού-αυτοσχεδιασμού έμπνευσης και εθελοντισμού.

Πιο συγκεκριμένα…

Αυτό συμβαίνει διότι από την περίοδο του Ιανουαρίου ξεκινούν οι πρώτες ετοιμασίες  για το επίσημο ξεκίνημα του Πατρινού Καρναβαλιού.

Μία βόλτα στο κέντρο της Πάτρας αρκεί, για να καταλάβεις που βρίσκεται η πηγή της διασκέδασης!

Η έναρξη μπορεί να πραγματοποιήθηκε με όχι και τόσο μεγάλη επιτυχία, αλλά δεν πρέπει να απογοητευόμαστε. Ο Καιρός ενίοτε ήταν απρόβλεπτος, όμως την περίοδο του Καρναβαλιού δεν πρέπει να σε επηρεάζει αρνητικά. Πάντα το Καρναβάλι φροντίζει να μας διασκεδάζει και να μας γεμίζει αισιοδοξία. Άλλωστε αν ίσχυε κάτι αντίθετο δεν θα κατείχε τέτοια μεγάλη ιστορία…

history

Ποια όμως είναι τα σημαντικά ιστορικά στοιχεία στην εξέλιξη και την δημιουργία του Πατρινού Καρναβαλιού;

Η Δημιουργία του Πατρινού Καρναβαλιού οφείλεται σε μια πρόσμιξη διάφορων πολιτιστικών στοιχείων. Οι σύγχρονες ρίζες του Πατρινού Καρναβαλιού τοποθετούνται στις αρχές του 19ου αιώνα. Η αφετηρία του Πατρινού Καρναβαλιού υπήρξε ο πρώτος αποκριάτικος χορός μετά την απελευθέρωση, που δόθηκε το 1829 στην οικία του εμπόρου Μωρέττη.

Οι ρόλοι όσων συνέβαλλαν στην δημιουργία του Πατρινού Καρναβαλιού έπαιξαν σημαντικό ρόλο για την οργάνωση και ολοκλήρωση του. Όπως, οι γαλλικές δυνάμεις το 1828, οι Επτανήσιοι το 1864, η ίδια η θέση της πόλης με την αυξανόμενη ακμή του λιμανιού της και τις συχνές επαφές με τη Δύση και ιδίως με την Ιταλία.

Το καρναβάλι της Βενετίας συνέβαλε με τα χρόνια στη πλήρη διαμόρφωση του καρναβαλιού. Ώστε ακόμα και σήμερα να διαθέτει αρκετά μεσογειακά και δυτικότροπα χαρακτηριστικά.

Σημαντικοί όμως ήταν και οι διοργανωτές οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως η «ψυχή του καρναβαλιού».

Αυτοί αποτελούνταν από δεκάδες χιλιάδες καρναβαλιστές Πατρινούς και μη, που συμμετείχαν στις καρναβαλικές εκδηλώσεις. Τόσο στις επίσημες, όσο και σε εκατοντάδες άλλες ανεπίσημες.

Την δεκαετία του 1870 ξεκίνησαν να εμφανίζονται τα πρώτα καρναβαλικά άρματα, ενώ το νέο τότε Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» παραχωρήθηκε για την πραγματοποίηση των πρώτων δημόσιων αποκριάτικων χορών. Καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία και τέλεση των εορτασμών είχαν οι καρναβαλικές ομάδες, τα πληρώματα με λίγα λόγια.

Τις επόμενες και τελευταίες δεκαετίες την διοργάνωση αναλαμβάνει ο Δήμος Πατρέων, μέσω της Κοινωφελούς Επιχείρησης «Καρναβάλι Πάτρας». Αυτή εποπτεύει το καρναβαλικό εργαστήρι που είναι ο μοναδικός χώρος στην Ελλάδα και κατασκευάζει όλα αυτά που κοσμούν την πόλη στη διάρκεια της Αποκριάς.

Η οικονομική στήριξη του καρναβαλιού:

Το καρναβάλι χρειαζόταν αρκετή οικονομική στήριξη για να μπορεί να συνεχίζει να πραγματοποιείται επιτυχώς και πάντα λάμβανε την στήριξη του ΥΠΠΟ και άλλων φορέων, αλλά και ιδιωτών χορηγών. Όμως η επίσημη στήριξη είτε δημοτική, είτε κρατική ήρθε να ενισχύσει έναν πατροπαράδοτο θεσμό και τίποτα άλλο.

Σοκολατοπόλεμος!

Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Νίκου Πολίτη, την εποχή της Μπελ Επόκ διοργανώθηκαν εξαιρετικά καρναβάλια τις χρονιές 1900, 1907, 1909 με τη συμμετοχή για πρώτη φορά ατόμων κάθε κοινωνικής τάξης και καταγωγής.

Την εποχή εκείνη εμφανίζεται ένα νέο έθιμο ο αυγοπόλεμος. Αυτός ο πόλεμος με κέρινα αυγά γεμάτα κομφετί (κατασκευασμένα σε ειδικές μηχανές) τα οποία έριχναν οι καρναβαλιστές από τα μπαλκόνια δεν ήταν διαχρονικός πια. Παρόλα αυτά αν και σταμάτησε να αποτελείται έθιμο θεωρείται πως αποτελεί πρόδρομο του σοκολατοπολέμου που έχουμε σήμερα.

Στην συνέχεια…

Ο Β΄Παγκόσμιος  και ο Εμφύλιος Πόλεμος  διακόπτει οριστικά το Καρναβάλι… αλλά αναζωπυρώνεται!

AM2

Σήμερα ιστορικές σκηνές αποκριάτικων εορτασμών από αυτή την περίοδο διασώζονται ως μέσα από προπολεμικά επίκαιρα. Την αμέσως επόμενη δεκαετία τα πράγματα δεν είναι αίσια για το καρναβάλι, λόγο των επίμονων πολέμων και συγκρούσεων.

Αυτό προκαλεί στην Πόλη μια οικονομική στενότητα και δυστυχία, καθώς την περίοδο των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων η κατάσταση δεν βελτιώνεται αισθητά. Το Καρναβάλι φαίνεται να βρίσκεται σε δεκαετή αναγκαστική διακοπή.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 γίνονται οι πρώτες διστακτικές προσπάθειες από συλλογικούς φορείς της Πάτρας και τους μουσικούς ομίλους  για την οργανωμένη αναβίωση του καρναβαλιού.

History3

Έτσι το καρναβάλι ξαναγεννιέται…

Τα μέσα της δεκαετίας το Πατρινό Καρναβάλι είχε επιστρέψει επίσημα πλέον στις ζωές όλων των Ελλήνων. Αμέσως μετά υπήρξε  η οικονομική δυνατότητα για το μεγάλο αυτό ταξίδι στην Πάτρα και η ευκαιρία συμμετοχής στο Πατρινό Καρναβάλι.

Εκτός από τον ελληνικό κινηματογράφο που αναπαρήγαγε στιγμιότυπα του καρναβαλιού, την δεκαετία του 1950 το καρναβάλι γίνεται στόχος επιθέσεων παραθρησκευτικών οργανώσεων.

Η εκκλησία ποτέ δεν φάνηκε  να συμφωνεί με τις απόψεις και τις αντιλήψεις αυτού του  ψυχαγωγικού χαρακτήρα των εκδηλώσεων.

Τέλος, το 1964 η χρονιά θανάτου του βασιλιά Παύλου το Καρναβάλι ματαιώθηκε, αλλά το 1966 το καρναβάλι μπαίνει σε νέα βάση με την βοήθεια του δημοσιογράφου Νίκου Μαστοράκη. Χάρη σε αυτόν ξεκίνησε το Κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού στο οποίο πήραν μέρος 94 Πατρινοί και επισκέπτες με τα αυτοκίνητά τους.

Το 1974 ξεκινά η σύγχρονη φάση του σημερινού Πατρινού Καρναβαλιού με τους καρναβαλιστές  να εγκαταλείπουν τα τα αυτοκίνητά τους για να παρελάσουν πεζοί στους δρόμους.

2b

Το Πατρινό καρναβάλι, λοιπόν, φημίζεται για την μεγαλύτερη και παλιότερη αποκριάτικη εκδήλωση σε όλη την Ελλάδα, αφού κατέχει 180 χρόνια ιστορίας.

Άλλωστε, αυτό δίνει ένα «point» στο να δικαιολογήσει αυτήν την μεγάλη απήχηση που έχει σε όλον τον κόσμο που συμμετέχει ή το παρακολουθεί.

Το καρναβάλι της Πάτρας αποτελείται από ένα σύνολο εκδηλώσεων, οι οποίες περιλαμβάνουν πολλούς χορούς, παρελάσεις μικρών και μεγάλων, κυνήγι κρυμμένου θησαυρού, αλλά και τις λαχταριστές Σοκολατορίψεις!

Οι εκδηλώσεις του Πατρινού Καρναβαλιού συνήθως ξεκινούν την περίοδο του Ιανουαρίου και διαρκούν μέχρι την Καθαρά Δευτέρα.

Βέβαια, μπροστά σε όλα αυτά δεν συγκρίνεται η νυχτερινή ποδαράτη παρέλαση των πληρωμάτων του Σαββάτου που κορυφώνεται την τελευταία εβδομάδα και σημειώνει τις μεγαλύτερες συμμετοχές από διάφορες πόλεις, ή χώρες του κόσμου.

  Κάθε χρόνο καταπληκτικά άρματα καταφθάνουν με την Βασίλισσά τους και τα πληρώματα δείχνουν να διασκεδάζουν χωρίς σταματημό, αφού ξημερώνει η Μεσημεριανή Κυριακή τους ποδαράτη.

Δυστυχώς το Πατρινό Καρναβάλι κάπου εδώ τελειώνει…

Το τελευταίο Βράδυ της  Κυριακής ένα τελετουργικό κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου πραγματοποιείται στον Μώλο της Αγίου Νικολάου, στο λιμάνι της Πάτρας.

Εδώ θα μου πεις…

Γιατί να κάψεις ένα άρμα και συγκεκριμένα τον Βασιλιά Καρνάβαλο, που χρειάστηκε τόσος κόπος για να φτιαχτεί και να δείχνει αρκετά εντυπωσιακός;

λήξη

Όπως είπαμε το τελευταίο βράδυ της Κυριακής κάθε χρόνο παραμένει έθιμο να καίμε τον Βασιλιά Καρνάβαλο. Το κάψιμο του συμβολικού βασιλιά Καρνάβαλου όπως καταλαβαίνεται µας ακολουθεί σε όλη την νεότερη Ιστορία και µια λαογραφική αναφορά του θα είναι αναπόφευκτη.

Ο λόγος που συμβαίνει όμως αυτό, είναι γιατί η φωτιά ξορκίζει τα κακά-βλαπτικά πνεύματα και γίνεται κάτι σαν κάθαρση όπου η φύση αναζωογονείται και ανασταίνεται.

Άρα πάθη, μίση, κακίες και  εχθρότητες εξαφανίζονται ανάμεσα στους ανθρώπους.

 Το άναμμα της φωτιάς στην συγκεκριμένη περίοδο της Αποκριάς, στηρίζεται στην μαγική δύναμη και σχετίζεται στην μετάβαση χειμωνιάτικης σε ανοιξιάτικης περιόδου. Άλλωστε και οι Αρχαίοι το ίδιο πίστευαν, δηλαδή ότι όταν τελείωνε αυτή η διαδικασία όλα αυτά μετατρέπονταν σε μόνο ευχάριστα γεγονότα.

Το πρόγραμμα του Πατρινού Καρναβαλιού περιλαμβάνει:

  • Τελετή Έναρξης
  • Τσικνοπέμπτη
  • Καρναβάλι των μικρών
  • Παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού
  • Μπουρμπούλια
  • Νυχτερινή ποδαράτη παρέλαση
  • Μεγάλη παρέλαση
  • Τελετή Λήξης

Η Σύγχρονη εποχή  σημειώνει μια συνεχή αύξηση συμμετοχών των καρναβαλιστών. Προσφέρει μια ευκαιρία στο Πατρινό Καρναβάλι να γιορτάζεται και σε άλλους ρυθμούς παράλληλα. Επεκτείνεται σε  διάφορα πάρτι, χορούς, εκθέσεις, εικαστικές δραστηριότητες, συναυλίες και οτιδήποτε διοργανώνεται προς όφελος και μόνο της καρναβαλικής διασκέδασης. Ένα από τα σημαντικότερα Καρναβάλια της Ευρώπης που πραγματοποιείται στην Πάτρα αποτελεί μια πηγή έμπνευσης και στην υπόλοιπη Ελλάδα!

 

Εσύ ακόμα να συμμετάσχεις;

 

Σύνταξη: Μαριάννα Οικονόμου

Επιμέλεια: Χαρά Παναγιωτακοπούλου

Πηγή εσωτερικών φωτογραφιών: www.carnivalpatras.gr

Like us on Facebook & Follow us on Instagram

Περί Μαριάννα Οικονόμου

Οι ονειροπόλοι ποτέ δεν εγκαταλείπουν τα όνειρά τους. Η παιδικότητα είναι τόσο σπάνια που δεν προδίδεται, αλλά ούτε σε εγκαταλείπει. Μεταδίδεται με γρήγορους ρυθμούς για να θυμίζει σε όλους την μικρή αθωότητα που κρύβουν μέσα τους. Αν είχα μια ευχή σε όλη την διάρκεια της ζωής μου, θα επέλεγα όλοι να ξαναγινόντουσαν μια μέρα παιδιά.

Δείτε Επίσης

Κυριακή του Πάσχα: Τα έθιμα και το «Χριστός Ανέστη» ως χαιρετισμός!

Κυριακή του Πάσχα: Τα έθιμα και το «Χριστός Ανέστη» ως χαιρετισμός!

Την Ανάσταση του Ιησού Χριστού εορτάζει η Εκκλησία την Κυριακή του Πάσχα. «Τα χαράματα της …

Christ is risen.

Χριστός Ανέστη, χρόνια πολλά!

Σήμερα, Κυριακή του Πάσχα- ημέρα Λαμπρής είναι ημέρα χαράς για όλους τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, γιατί …

Μεγάλο Σάββατο: Γιατί γιορτάζουμε στις 12 μετά τα μεσάνυχτα;

Μεγάλο Σάββατο: Γιατί γιορτάζουμε στις 12 μετά τα μεσάνυχτα;

Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής. Τα …

Αποκαθήλωση και επιτάφιος.

Την Μεγάλη Παρασκευή, όλη η πλάση πενθεί

Σήμερα, Μεγάλη Παρασκευή είναι ημέρα πένθιμη, ημέρα μελαγχολίας, γιατί πάσχει όλη η φύση, ημέρα άκρας …

Verified by ExactMetrics