Με αφορμή μια ημερίδα που παρακολούθησα πρόσφατα στο Βόλο, αποφάσισα στο παρόν άρθρο να αναφερθώ στη σημασία που η Παράλληλη Στήριξη κατέχει στην εκπαιδευτική πραγματικότητα, καθώς και στα βασικά καθήκοντα ενός εκπαιδευτικού Παράλληλης Στήριξης.
Σύμφωνα με το νόμο 3699/2008, οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορούν να φοιτούν σε σχολική τάξη του γενικού σχολείου, με παράλληλη στήριξη, από εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΕΑΕ), ανάλογα πάντοτε με το είδος και τον βαθμό των ειδικών εκπαιδευτικών τους αναγκών. Συγκεκριμένα, η παράλληλη στήριξη, παρέχεται κυρίως σε μαθητές, οι οποίοι, μέσω της κατάλληλης ατομικής υποστήριξης από το δάσκαλο της Ειδικής Αγωγής, ο οποίος βρίσκεται δίπλα στον μαθητή με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες, μέσα στη γενική τάξη, είναι σε θέση να παρακολουθήσουν το αναλυτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της τάξης. Ακόμη, σε μαθητές με σοβαρότερες εκπαιδευτικές ανάγκες, όταν στην περιοχή τους δεν υπάρχει άλλο πλαίσιο ΕΑΕ, όπως για παράδειγμα κάποιο ειδικό σχολείο ή τμήμα ένταξης και τέλος σε μαθητές, όταν η παράλληλη στήριξη καθίσταται απαραίτητη, βάσει της γνωμάτευσης του ΚΔΑΥ.
Μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, θεωρούνται όσοι μαθητές, για ολόκληρη ή ορισμένη περίοδο της σχολικής τους ζωής, εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες μάθησης εξαιτίας αισθητηριακών, νοητικών, γνωστικών, αναπτυξιακών προβλημάτων, ψυχικών και νευροψυχικών διαταραχών, οι οποίες, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη διαδικασία της σχολικής τους προσαρμογής.
Οι ώρες που ένα παιδί θα δεχθεί παράλληλη στήριξη μέσα στη γενική τάξη, αναφέρονται στη γνωμάτευση του ΚΔΑΥ.
- Αρχικά, ένας εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης, αφού πρώτα ενημερωθεί από το διευθυντή του σχολείου, σχετικά με τις ανάγκες του μαθητή, για τον οποίο έχει εγκριθεί παράλληλη στήριξη ύστερα από σχετική πρόταση του ΚΔΑΥ ή των πιστοποιημένων ιατροπαιδαγωγικών υπηρεσιών, υλοποιεί το εξατομικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, μέσα και έξω από την τάξη και είναι συνολικά υπεύθυνος για όλες τις δραστηριότητες της σχολικής ζωής (διαλείμματα, επισκέψεις, εκδηλώσεις κ.λπ.), στις οποίες συμμετέχει ο μαθητής.
- Επιπλέον, βοηθά στην προσέλευση και στην αποχώρηση του παιδιού με ΕΕΑ από την τάξη, ενώ μέσα στην τάξη το βοηθά στην εύρεση του κατάλληλου βιβλίου, της σελίδας, της άσκησης κλπ, διαφοροποιώντας, όταν και όπου χρειάζεται, την εργασία του μαθητή, με σκοπό την επίτευξη του μαθησιακού στόχου που τίθεται κάθε φορά.
- Πολλές φορές, βοηθά τη δασκάλα της γενικής τάξης, στο σχεδιασμό της διδασκαλίας, εμπλουτίζοντας το περιεχόμενο του μαθήματος, αλλά και βοηθώντας τα υπόλοιπα παιδιά της γενικής τάξης, όπου και όταν παρουσιάζουν δυσκολίες.
- Τέλος, μια φορά το τρίμηνο συμμετέχει σε σύσκεψη εκτίμησης της προόδου του μαθητή με ΕΕΑ. Στη σύσκεψη συμμετέχουν ο Δ/ντής του Σχολείου, η Δασκάλα της τάξης και ο/η γονέας του παιδιού. Συντάσσεται από κοινού αιτιολογημένη έκθεση επίδοσης στον κοινωνικό, επικοινωνιακό και ακαδημαϊκό τομέα. Αν δε σημειωθεί κατάλληλη επίδοση σε 2 διαδοχικά τρίμηνα, το παιδί παραπέμπεται στο ΚΔΑΥ για επαναξιολόγηση σε ότι αφορά το κατάλληλο πλαίσιο εκπαίδευσης.
Θεωρώ πως βασικός στόχος κάθε εκπαιδευτικού παράλληλης στήριξης, οφείλει να είναι η ανεξαρτησία και η αυτονομία του μαθητή του. Ο μαθητής, σταδιακά, μέσω της παράλληλης στήριξης, θα πρέπει να είναι σε θέση να αυτονομηθεί μέσα στη συνήθη σχολική τάξη, έτσι ώστε να μην είναι απαραίτητο ο εκπαιδευτικός της παράλληλης να παρευρίσκεται στο σύνολο των ωρών της σχολικής τάξης και το παιδί να μην εξαρτάται από την παρουσία του.
Ωστόσο, η παράλληλη στήριξη, σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να λάβει χαρακτήρα φύλαξης του παιδιού ή εξυπηρέτησης στην καθημερινή του διαβίωση. Επιπλέον, κατά τη γνώμη μου, ο κάθε εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης, δεν θα πρέπει να κάθεται αποκλειστικά δίπλα στον μαθητή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Θεωρώ πως θα ήταν καλό, εκτός από το να παρέχει υποστηρικτική διδασκαλία κυρίως στο παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, να βοηθά και άλλα παιδιά μέσα στη τάξη, που έχουν ανάγκη. Αυτό βέβαια θα πρέπει να γίνεται, σε απόλυτη συνεννόηση με τον εκπαιδευτικό της γενικής τάξης, έτσι ώστε να εναλλάσσονται οι ρόλοι τους και η διδασκαλία να οργανώνεται και να σχεδιάζεται με τον σωστό τρόπο.
Στο σημείο αυτό, θα αναφερθούμε σε κάποια από τα βασικά καθήκοντα του εκπαιδευτικού της παράλληλης στήριξης, όπως αυτά καταγράφηκαν, ύστερα από μια συζήτηση που ανέπτυξα με την Ειδική Παιδαγωγό του σχολείου, στο οποίο πραγματοποίησα την πρακτική μου άσκηση.
Ολοκληρώνοντας, θεωρώ πως το αίσθημα του κάθε μαθητή, ότι αξίζει, μπορεί ν’ ανθίσει μόνο σε ένα κλίμα, όπου οι ατομικές διαφορές γίνονται αποδεκτές, κι όπου τα λάθη είναι ανεκτά.
Επιμέλεια: Ψαριανού Μαρία, Ειδική Παιδαγωγός
Πηγή: Teacher’s Blog
Βιβλιογραφία
Ζωνίου-Σιδέρη, Α.(2011).Οι ανάπηροι και η εκπαίδευσή τους.(Μια ψυχοπαιδαγωγική προσέγγιση της ένταξης).Αθήνα: Πεδίο
Τζουριάδου, Μ.(1995).Παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες(Μια ψυχοπαιδαγωγική προσέγγιση).Θεσσαλονίκη: Προμηθεύς